Aleksаndrа Pаvićević

Aleksаndrа Pаvićević

Akademska titula: doktor nauka

Naučno zvanje: Naučni savetnik

Polja interesovanja: antropologija religije, studije smrti, porodica, brak, polni moral, pravo, naučna politika, književnost.

Obrazovanje

  • Diplomirala je 1995, magistrirala 1998, a doktorirala 2005. godine na Odeljenju za etnologiju i antropologiju Filosofskog fakulteta u Beogradu.
  • U zvanju naučnog savetnika od 2016. godine
  • Psihodramski psihoterapeut pod supervizijom

Afilijacija

  • Etnografski institut SANU
  • Od 1993–2010. godine saradnik emisije „Od zlata jabuka“, Radio Beograd 2

Stipendije

  • Stipendistkinja Zavoda za tržište rada 1996, 1997. god. Angažovana na projektima Odeljenja za etnologiju i antropologiju Filosofskog fakulteta u Beogradu.
  • Stipendistkinja Ministarstva za nauku i tehnologiju Republike Srbije 1999. god. Angažovana na projektima Etnografskog instituta SANU.

Projekti

  • U ciklusu projekata Ministarstva za nauku i nehonološki razvoj RS 2011–2019, rukovodi projektom: „Strategije identiteta: Savremena kultura i religioznost“.
  • Rukovodi projektom bilateralne saradnje Etnografskog instituta SANU i Etnološkog instituta Slovačke akademija nauka: „Cultural Identities in Slovakia and Serbia. Do we still live in post-socialism?“
  • Rukovodi projektom: Digitalizacija i prezentacija video arhiva Etnografskog instituta SANU nastalog u periodu 1903 – 1939. godine (deo zbirke dr Radivoja Simonovića), koji je tokom 2014. godine finansiralo Ministarstvo kulture Republike Srbije.

Međunarodne konferencije, nauni skupovi, studijski boravci

  • Učestvovala je na većem broju naučnih konferencija u zemlji i u inostranstvu
  • Uokviru saradnje SANU i Švedske akademije nauka, 2013. god bila na studijskom boravku u Upsali, kao gost Centra Hugo Valentin, pri upsalskom Univerzitetu.
  • Predsednik programskog i organizacionog odbora za međunarodni okrgugli sto: Društvene i humanističke nauke pred izazovima postdisciplinarnosti i tržišta, (3. 10. 2012, Beograd).
  • Predsednik programskog i organizacionog odbora za međunarodnu naučnu konferenciju: Suočavanje sa sobom, suočavanje sa drugim. Da li je moguće pomirenje na Balkanu? (30-31.10. 2014. godine, Beograd), u organizaciji Fondacije Кonrad Adenauer i Etnografskog instituta SANU.

Predavačka delatnost

  • Održala veći broj predavanja, predavanja po pozivu i seminara (Švedska, Rumunija, Poljska, Petnica, Beograd).
  • 2014–2016 Angažovana kao predavač po pozivu na Fakultetu političkih nauka u Beogradu.
  • 2016–2018 godine, predaje na master programu: „Religija u društvu, kulturi i evropskim integracijama“, koji se odvija pri Rektoratu Univerziteta u Beogradu.
  • 2011 Bila Univerzitetski oponent Univerziteta u Upsali (Švedska)
  • 2002–2003 Predavala etnologiju u srednjoj muzičkoj školi „Mokranjac“

Uredničko angažovanje

  • Uredila je nekoliko tematskih zbornika i tematskih brojeva časopisa Glasnik Etnografskog instituta SANU i Zbornik Matice srpske za društvene nauke.
  • 2008– 2010 Urednica je časopisa Etnološko-antropološke sveske.

Ostalo

  • 2008–2010 predsednica Etnološko-antropološkog društva Srbije
  • 2010–2018 godine predsedava i Naučnim većem Etnografskog instituta SANU
  • 2012–2017 godine predsedava Skupštinom Udruženja istraživača instituta humanističkih nauka
  • Od 2018. godine potpredsednik Udruženja istraživača instituta humanističkih nauka
  • 2016. izabrana za člana Predsedništva Zajednice instituta Srbije
  • Od 2017. godine član Upravnog odbora Etnografskog muzeja
  • Od 2018. godine član Upravnog odbora Instituta za noviju istoriju Srbije
  • Članica redakcije Glasnika Etnografskog instituta SANU
  • Članica redakcije Zbornika Matice srpske za društvene nauke
  • Od 2020. godine član Skuštine Matice srpske
  • Od 2020. godine član Nacionalnog komiteta za nematerijalno kulturno nasleđe
  • Od 2020. godine člani po pozivu Udruženja književnika Srbije
  • Članica je Međunarodne asocijacije za antropologiju jugoistične Evrope (INASEA - International Association for Southeast European Anthropology), sa sedištem u Gracu.
  • Član selekcione komisije za 25. Međunarodni festival etnološkog filma
  • Član žirija za 26. Međunarodni festival etnološkog filma
  • Povremeno objavljuje angažovane tekstove u Кulturnom dodatku i u rubrici Pogledi, dnevnog lista Politika, kao i u dnevnom listu Danas.
  • Član je ženske pevačke grupe MOBA, koja se od 1993. godine bavi proučavanjem, izvođenjem i očuvanjem srpskog tradicionalnog muzičkog nasleđa

Izabrana bibliografija

MONOGRAFIJE:

  • Narodni i crkveni brak u srpskom seoskom društvu. 2001. Posebna izdanja Etnografskog instituta 46.
  • Na udaru ideologija. Brak, porodica i polni moral u Srbiji u drugoj polovini 20. veka. 2006. Posebna izdanja Etnografskog instituta 57.
  • Vreme (bez)smrti. Predstave o smrti u Srbiji od 19–21. veka. 2011. Posebna izdanja Etnografskog instituta 74. (Monografija je nagrađena poveljom „Mile Nedeljković“).
  • From Mystery to Spectacle. Essays on Death in Serbia from the 19th -21st Century. 2015. Institute of Ethnography, Special Editions 83.
  • Plamena tela. Spaljivanje mrtvih u Srbiji, od paganskog rituala do moderne kremacije. 2016. Clio i Etnografski institut: Posebna izdanja 86.
  • Funerary Practices in Serbia. 2021. Emerald Publishing House, United Kingdom. ISBN 978-1-78769-182-7 (Print); 978-1-78769-179-7 (Online); 978-1-78769-181-0 (Epub).

UREDNIŠTVA:

RADOVI OBJAVLJENI U ČASOPISIMA:

  • Moć žena u tradicionalnom društvu, Glasnik Etnografskog instituta SANU XLVIII, Beograd, 1999, 73-95.
  • Wedding Act in Serbia in the Light of Social Changes, Glasnik Etnografskog instituta SANU L-LI, Beograd, 2003.
  • Eine neue Migrationtype, u: Serbia und Monte Negro, Wohin jetz?, Ost West gegen Informationen, Gratz, 2003, 7 – 8.
  • Ambiguity of Integration Processes: the Serbs in Greece, National Identity of the New Immigrants, Ethnologia Balkanica 8, Sofia, Muenster, New York, 2004, 103-115.
  • Neka pitanja spoljnih migracija jugoslovenskog stanovništva tokom druge polovine 20. veka, Vreme za preispitivanje? Glasnik Etnografskog instituta SANU LII, Beograd, 2004, 129-136.
  • Granice ravnopravnosti, Кultura 105/106, Beograd, 2003, 306–309.
  • Šta radi i gde sedi Beli anđeo, Glasnik Etnografskog instituta SANU LII, Beograd, LIII, 2005, 187-195.
  • Cremation as New Age Urban Phenomenon. Urban Life and Culture in Southeast Europe, Ethnologia Balkanica 10, 2006, 251-262.
  • ,,Društvo Oganj za spaljivanje mrtvaca u Beogradu“ Razvoj, ideje i simboli. Glasnik Etnografskog instituta SANU LIV Beograd, 2006, 289-303.
  • Društvena politika prema porodici. Podruštvljavanje ili kraj jedne istorijske forme? Glasnik Etnografskog instituta SANU LV, Beograd, 2007, 115-125. ISSN 0350-0861 UDК 316.356.2(497.11)“195/...“316.75:392.3(497.11)“19“M51
  • Time With or Without Death. Glasnik Etnografskog instituta SANU LVI (2) 2008,23-36.
  • Dani žalost i vreme uspomena. Smrt sahrana i sećanje/pamćenje javnih ličnosti u Srbiji u vreme socijalizma i posle njega, Glasnik Etnografskog instituta SANULVII/1, Beograd, 2009, 223-237.
  • Revizionistička ideološka matrica. Spoljni ili unutrašnji neprijatelj antropološkog promišljanja stvarnosti? Antropologija 4 2009, 68-79
  • Da li su antropolozi dužni da budu (ne)religiozni ili Prilog celovitom proučavanju ,,antropološkog materijala“. Teme 33(3) Niš, 2009, 1413-1434.
  • Smrt u medijima. Glasnik Etnografskog instituta SANU LVIII/1, Beograd 2010, 39-56.
  • Putujući kroz vreme. Poštovanje i upotreba bogorodičinih ikona u srpskoj tradiciji i danas. Zbornik Matice srpske za društvene nauke 133, Novi Sad 2010,75-86.
  • Dead Man Walking: mrtvite tela, mošite i ikonite kato kulturni/političeski relikvi. Blgarska Etnologija, godina XXXVI, br1-2, Sofija 2010,51-61.
  • Audit culture and its reflection on the content and concept of ethnological-anthropological research in Serbia. Cesky Lid 2011, 227-238.
  • Colonist family in Bajmok 1945–1948. Cesky Lid 2011, 330-332.
  • Živa dela mrtvih tela. Smrt i religija nacije u Srbiji 19. veka Glasnik Etnografskog instituta SANU LIX (1) Beograd, 2011/1, 7–28.
  • Uloga religije u identitetu građana Srbije: između ličnih izbora i kolektivnih predstava. Srbi Sjenice i Peštera. Zbornik Matice srpske za društvene nauke 139, Beograd 2012 , 159-172.
  • “Soul of Dandelion”. Religion, death and politics in the public address on the occasion of seeing off the body and funeral of Patriarch Pavle. Ethnologia Balkanica 16 2013, 193–207.
  • Why was the Writer Cremated? Thanato-Anthropological Aspects of Death and Funeral of Yugoslav literate Ivo Andrić. Glasnik Etnografskog instituta SANU LXI, 2013, 29–41.
  • Zašto je Andrić kremiran? Sveske Zadužbine Ive Andrića 30, Beograd 2013, 226–246.
  • Uvodna reč: Društvene i humanističke nauke pred izazovima postdisciplinarnosti i tržišta. Iskustva u vezi sa osmišljavanjem, organizovanjem i finansiranjem naučnih istraživanja. Glasnik Etnografskog instituta SANU LXI/2 2013, 9–10.
  • Nova Evina pobuna. „Žensko pitanje“ i transformacija braka i porodice u Srbiji tokom druge polovine 20. veka. Istorija 20. veka. God.31, br.2, str. 165–181.
  • Od munje do praha. Smrt, sahrana i posmrtna sudbina Nikole Tesle. Glasnik Etnografskog instituta SANU. LXII/2. Beograd 2014, 125–138.
  • El Ángel Blanco. Desde Heraldo de la Resurrección hasta Portador de Fortuna. Comercialización del Arte Religioso en la Serbia post-comunista. Cuaderno 52, Centro de Estudios en Diseño y Comunicación.Facultad de Diseño y Comunicación. Universidad de Palermo. Buenos Aires, 2014, 327-336.
  • Vesna Vučinić i Aleksandra Pavićević, Serbia. In: Кlaus Roth (ed),Changing Paradigms. The State of the Ethnological Sciences in Southeast Europe. Ethnologia Balkanica 17. 358 – 369. 2014/2015
  • Poruke (o) mrtvom piscu: oblikovanje sećanja i Кnjiga žalosti povodom smrti Ive Andrića. Sveske Zadužbine Ive Andrića 32, Beograd 2015, 307-323
  • Neka pitanja disciplinarnog uobličavanja tanatologije. Etnološko-antropološke perspektive. Glasnik Etnografskog instituta SANU LXIV (1).Beograd, 2016, 179–191.
  • Vesnici i svedoci. Pesnici srpskog romantizma – između neopaganizma, religije nacije i gubitka vere. Zbornik Matice srpske za društvene nauke, 2017/4.
  • Aleksandra Pavićević, Gordana Blagojević. Od elektroakustičke muzike do vizantijskog pojanja i vice versa: Vladimir Jovanović, kompozitor. Etnoantropološki problemi 13 (2), 327–344. 2018
  • Ogledala smrti. Da li je moguće odbraniti stvarnost od realnosti? Кultura 166, 2020, 143–153.
  • A minute’s silence: the development of modern cremation in the European communist countries. Mortality. 2021. ISSN 1469-9885; Doi 10.1080/13576275.2021.1909235
  • Pravoslavlje u Srbiji od devedesetih godina 20. veka do danas. Verovanja i prakse crkvenih vernika. Kontekst, koncept i preliminarni rezultati istraživanja. Zbornik Matice srpske za društvene nauke, svveska 4, 2023, 571-586.

RADOVI OBJAVLJENI U TEMATSКIM ZBORNICIMA:

  • Sklapanje braka u savremenom srpskom društvu, u: Zorica Divac (ur), Običaji životnog ciklusa u gradskoj sredini. Zbornik radova sa Druge srpsko-bugarske naučne konferencije, Beograd 5-9. septembra, 2001, Beograd, 2002, 279–290.
  • Identitet etnologije i (ne)ostvarenost antropologije. U: Dragana Radojičić (ur), Etnologija i antropologija-stanje i perspektive, Beograd, 2005, 163-172.
  • Ideologija slobode i polni moral. U: Radost Ivanova (ur), Svakodnevni život u postsocijalizmu u Bugarskoj i Srbiji, Sofija 2005, 116-123.
  • Dva primera srpske emigracije, Slovenija i Grčka. U: Goran Bašić (ur.), Položaj i identitet srpske manjine u jugoistočnoj i centralnoj Evropi. Naučni skupovi SANU CIX, Beograd, 2005, 421-434.
  • Ognjeno sahranjivanje- Rana istorija modernog spaljivanja mrtvih.U: Ana Stolić, Nenad Mahuljević (prir.), Privatni život kod Srba u 19. veku, Кlio Beograd, 2006, 984-999.
  • ,,Sloboda“ od roditelja, Život savremene omladine u Srbiji u svetlu procesa demokratizacije društva.U: Zorica Divac (ur.), Svakodnevna kultura u postsocijalističkom periodu. Zbornik Etnografskog instituta SANU 22, Beograd, 2006, 255-265.
  • Život savremene seoske omladine- na primeru sela Dubona kod Mladenovca. U: D. Radojičić (ur.), Кultura u transformaciji. Zbornik Etnografskog instituta SANU 23,Beograd, 2007, 21-34.
  • Bračni i porodični život. Društvena politika i procesi transformacije. U: Milan Ristović (ur.),Privatni život u Srbiji u 20. veku, Кlio, Beograd, 2007, 59-100.
  • Poslednja tajna. U: Milan Ristović (ur.), Privatni život u Srbiji u 20. veku, Кlio, Beograd, 2007, 912-923.
  • „Mužskoй vopros“ vo vtoroй polovine XX v. эmansipaciя ili marginalizaciя?, Antroplogičeskie issledovaniя učenыh Rossii i Serbii. Institut эtnologii i antropologii im. N. N. Mikluho-Maklaя Rossiйskoй akademii nauk, Rossйskiй universitet družbы narodov, red. M. Ю. Martыnova, D. Radoйičič, s. 1-349, Moskva 2008, 241-253
  • Socialisation of Family, Support or Control. In: Ionela Baluta, Constanta Vintila Ghitulescu, Mihai-Razvan Ungureanu, (eds.),Social Behaviour and Family Strategies in the Balkans (16th-20th cent), Bucurest ,New European College.2008, 345-360.
  • Sveta smrt Slobodana Miloševića, Antropološki esej. U: Zorica Divac (ur.),Кulturne paralele. Zbornik Etnografskog instituta SANU 25, Beograd 2008, 147-158.
  • Death in Foreign Land, Entering and Exiting the Serbian Emigrant`s World. In: Ulf Brunnbauer (ed.), Transnational Societies, Transteritorial Politics, Migrations in the (Post)Yugoslav Area 19th-21st Century. R.Oldenbourg Verlag Muenchen, 2009, 235-248.
  • Spomenici i/ili grobovi. Sećanje na smrt ili dekoracija. U Aleksandra Pavićević (ur.), Spomen mesta, istorija, sećanja. Zbornik Etnografskog instituta SANU26, Beograd, 2009, 47-62.
  • Proslava punoletstva. Inicijacija devojaka u svet emancipovanih žena? U: Ana Luleva, Ivanka Petrova, Radost Ivanova, Stanka Janeva (ur.), Obšestva Transformacii kulturi, Postsocialičeskata vsekidnevna kultura v Bulgarija i Serbija. Etnografski institut sa muzejem Bugarske akademije nauka, Sofija, 2009, 63-69.
  • Welcoming Home the Dead: Exhumation and Reburial of Famous Deceased in Serbia.In: Marius Rotar and Adriana Teodorescu (eds), Dying and Death in 18th-21st Century Europe. Cambridge Scholar Publishing, 2011, 160-181.
  • Кome pripada smrt? Predstave o smrti u savremenom društvu Srbije – između religije, politike i medicine. U: Danijel Sinani(ur), Antropologija religije i alternativne religije. Beograd 2011. 153–171.
  • Which Identities are avaliable for Us? Or: In Search of the Human. In: Pero Petrović, Milovan radaković (eds) National and European Identity in the Process of European Integration.Beograd 2013:55–72.
  • Uloga tradicije u životu savremene porodice/društva. Pešter i okolina.Neke metodološke opservacije i preliminarni rezultati istraživanja. Mileševski zapisi 9, Prijepolje 2012, 351-361.
  • Diving into the Silence. Death and Funeral in Serbia at the beginning of third Millennium. In: Marius Rotar, Adriana Teodorescu and Corina Rotar (eds.), Dying and Death in 18-21 Century Europe. Cambridge Scholar Publishing, Second Volume, 2014: 85–110.
  • Religija, religioznost i savremena kultura. Od mističnog do (i)iracionalnog i vice versa. U: Aleksandra Pavićević (ur), Religija, religioznost i savremena kultura. Od mističnog do (i)iracionalnog i vice versa. Zbornik radova Etnografskog instituta br.30, Beograd 2014, 7–11.
  • Aleksandra Pavićević i Ivica Todorović, Religija, identitet i kulturne promene. Srpsko društvo na početku trećeg milenijuma. U: Aleksandra Pavićević (ur), Religija, religioznost i savremena kultura. Od mističnog do (i)iracionalnog i vice versa. Zbornik radova Etnografskog instituta br.30, Beograd 2014, 39–56 .
  • Smrt i sahrana patrijarha Pavla. Granice političkog govora. U: Bojana Dimitrijević (ur), Nauka i univerzitet. Isotriografija. Tom 1. Filozofski fakultet u Nišu, 2014, 413 – 424.
  • Etnološke karakteristike stanovništva rudničkog kraja. U: Radoš Ljušić (ur), Rudnik, šapat visina. Beograd 2014. Službeni glasnik, 505–536.
  • Religijska uverenja i praksa stanovništva srednjeg i donjeg Polimlja. Narodna religioznost, pravoslavlje i sekularizacioni procesi. Mileševski zapisi 10. Prijepolje 2014, 249-257.
  • Svet bez smrti, ritual bez dejstva, grupa bez sećanja, sećanje bez grupe. Znanje, interesovanje i komemoracija Drugog svetskog rata među adolescentima u Srbiji. U: Dragana Radojičić, Jovan Ćirić (ur.), Pravo na nezaborav. Pravni i antropološki aspekti sećanja na žrtve NDH. Beograd, 53–65. Beograd, 2017.
  • Aleksandra Pavicevic, Przeżywamy czy symulujemy tradycję? Esej na temat etyki i zaangażowania. Weronika Grozdew-Кołacińska i Bartłomiej Drozd (red), Śpiew tradycyjny – modele edukacji. Doświadczenia serbskie i polskie. ISBN: 978-83-64375-24-8. Lublin 2017.
  • Ivana Bašić, Aleksandra Pavićević, Između politike, istorije i ideologija – humanistika u okrilju kargo kulta, U: Jovan Ćirić, Luka Breneselović, Zbornik za percepciju naučnog rada i poznavanje rekvizita njegove ocene,Monografija 165. Institut za uporedno pravo, 99-116
  • Aleksandra Pavićević 2019. Traveling Through the Battle Fields. The Cult of Bogorodica in Serbian Tradition and Contemporary Times. In: Tatiana Zachar Podolinska (ed) Traces of the Virgin Mary in Post-Communist Europe. Institute of Ethnology and Social Anthropology. Slovak Academy of Sciences. Bratislava, 234–249.
  • Ivica Todorović, Aleksandra Pavićević, Neki od osnovnih problema savremenog srpskog društva – sažeti etnološki osvrt povodom novih istraživanja u opštini Prijepolje, u: Istočna Srbija kao nadahnuće i istraživački izazov – zbornik radova u čast prof. dr Sretena Petrovića, edicija Etno-kulturološki zbornik knj. XXVI, ISBN:978-86-6233-555-5, Centar za turizam, kulturu i sport, Svrljig, 2023, str. 285-300.
  • Aleksandra Pavićević, Ivica Todorović, Vera, identitet, tradicija – etnološka istraživanja Prijepolja i okoline: preliminarni rezultati i metodološke nedoumice,u: Levač, edicija Juhorski zapis, ISBN: 978-86-80836-65-2, Istorijski arhiv Kruševac, Udruženje za kulturu i umetnost Logos, Svojnovo, Svojnovo – Kruševac, 2023.

LEКSIКOGRAFSКE JEDINICE U ENCIКLOPEDIJAMA:

  • „Mala enciklopedija Srbije“ Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Beograd (2008),
  • „Mali leksikon srpske kulture : Etnologija i antropologija“, Etnografski institut SANU i Službeni glasnik. Beograd (2017)
  • ,,Etnološko-antropološki pojmovnik srpske kulture'', Etnografski institut SANU, http://www.pojmovnik.etno-institut.co.rs/oPojmovniku.php

PREDAVANJA PO POZIVU ŠTAMPANA U CELOSTI:

  • Antropološko proučavanja religije, Intelektualno nasleđe i perspektive. Predavanje po pozivu sa skupa nacionalnog značaja štampano u celini: Skup Etnološko-antropološkog društva Srbije: “Etnologija i antropologija u Srbiji danas” 29-30. Novembar 2012. Etnološko-antropološke sveske 20, Beograd 2012, 35-46.
  • Kada i kako je telo postalo đubre? Crtice iz antropologije moderne kremacije. Zbornik saopštenja sa okruglog stola: „Kultura sećanja – medicina, bioetika, nacizam, etika u bibliotekarstvu, održanog 9.maj 2023. godine u Univerzitetskoj biblioteci Svetozar Marković, 59-70. ISBN 978-86-7301-199-8.

PREDAVANJA PO POZIVU ŠTAMPANA U IZVODU:

ESEJEISTIKA, PROZA, POEZIJA:

  • Slepo doba. Duhovna sagledavanja kovid pandemije. Beograd: Biblios, 2022.
  • Preostale reči. Zbirka poezije. Beograd: Udruženje književnika Srbije, 2021.
  • Molitva jesenjeg jutra. Zbirka poezije. Beograd, Zvornik: Udruženje književnika Srbije i AsOglas, 2024.