U utorak 7. maja 2024. godine u 12:30 časova, u Zgradi SANU (Knez Mihailova 36, 4. sprat, sala 404), dr Pavel Horak (Etnološki institut Češke akademije nauka) održaće predavanje na temu „Pravoverje i Drugost: istraživanje doktrinalne dinamike u odnosima hrišćanstva i savremenog paganstva“. Predavanje će biti na engleskom jeziku.
Dr Horak će analizirati fenomen modernog paganstva kao jedne od najbrže rastućih religija u Evropi i Sjedinjenim Američkim Državama u kontekstu njegovog odnosa prema hrišćanstvu. Da bi se taj odnos temeljno razumeo, ključno je analizirati same strukture verovanja. Margot Adler je predložila, a mnogi naučnici i pripadnici paganskih pokreta podržali, tezu po kojoj praksa u savremenom paganstvu nadilazi značaj sadržaja verovanja, čineći paganstvo svojevrsnom religijom bez doktrine.
Na osnovu terenskog istraživanja u nekoliko evropskih zemalja, dr Horak nastoji da ospori tu tezu: on tvrdi da se, pri definisanju granica ili u uslovima konflikata, neodređena, široka verovanja u paganstvu pretvaraju u stroge doktrine, koje služe tome da odrede paganstvo u odnosu na druge religije ili sekularne ideologije. Te doktrine stiču autoritet koji potiče od hrišćanstva: uvođenjem binarne podele na istinu i laž one nastoje da uspostave doktrinarnu doslednost i neku vrstu paganske ortodoksije.
Kako je savremeno paganstvo usvojilo određene aspekte hrišćanskih struktura verovanja, u njemu su se pojavli i doktrinarni sporovi, poput onih između grupe Germansko neopaganstvo (Heathenry) i Vikana (Wicca). U tom fenomenu odražava se model religije koji upravo hrišćanstvo zastupa u savremenom društvu, time utičući i na nove verske pokrete koji se značajno razlikuju od njega. Stoga razumevanje savremenog paganstva ujedno zahteva i razumevanje savremenog hrišćanstva